De Wereld van Water

De ode van stadsdichter Marjolijn van Heemstra aan de verborgen verhalen van onze Amsterdamse onderwaterwereld is ook te luisteren op je favoriete podcast-app. Laat je in 5 minuten door Marjolijn meevoeren met het Brakke Trio: de baars, de bot en de haring.

Luister op Spotify

Luister op Apple Podcasts

Luister op Google Podcasts

Luister op Anchor (Spotify for podcasters)


Nog meer luisteren?

De Amsterdamse grachten zijn iconisch voor de stad. Amsterdammers wonen op het water, varen er massaal overheen en heel soms kunnen ze er ’s winters zelfs op schaatsen. Maar wat leeft er eigenlijk ín de grachten? Daar gaat het over in de podcast ‘Waarom het een wonder is dat we kunnen zwemmen in de Amsterdamse grachten‘ van Het Parool.

Luister op Omny

image

Speciaal voor leraren van groep 6, 7 en 8 is er een les gemaakt over de bijzondere wereld, onder het wateroppervlak in Amsterdam. Daar leven heel veel planten en dieren, zoals het Brakke Trio, die we eigenlijk nooit zien. 

Gelijk naar de downloads

 

Waarom is dat water, met al die planten en dieren die erin leven, zo belangrijk? Wat kan jij doen om dit water schoon te houden? En waarom is juist het water in de grachten van Amsterdam zo bijzonder?

De les is gemaakt als PowerPoint-presentatie, waar je enkel doorheen hoeft te klikken. De presentatie werkt intuïtief en neemt de kinderen met beeld en korte teksten mee door het verhaal. De les is opgesplitst in drie delen. Per deel kun je ongeveer een kwartier rekenen. De benodigde tijd voor de gehele les is ongeveer 45 minuten.

De eerste twee delen kunnen samen als geheel gegeven worden. Reken hier ongeveer 30 minuten voor.

image

1.

De Powerpoint-presentatie

Er is gekozen veel beeld te gebruiken om het verhaal te vertellen, beelden zeggen vaak meer dan woorden en ondersteunen het verhaal. De PowerPoint bestaat uit veel animerende slides, we staan bij de meeste slides maar enkele momenten stil.

arrow_forwardDOWNLOAD
image

2.

De lesinstructie voor bij de powerpoint presentatie (PDF)

Het beslaat 3 pagina’s met heldere uitleg. Waarin bij iedere slide kort is benoemd of het bedoeld is om gelijk door te klikken, er staat kort bij wat je kunt vertellen of welke korte opdracht erbij hoort.

Tip: Bij de laatste slides staan verschillende opdrachten die je kunt doen met de klas. Leuk om van tevoren te bekijken, zodat je daarvoor extra tijd kunt reserveren voor de leerlingen om ze uit te voeren.

arrow_forwardDOWNLOAD
image

3.

Legenda bij schoolplaat (PDF)

De schoolplaat is met de hand gemaakt door een kunstenaar, er is ontzettend veel op te zien en over te vertellen. Speciaal voor de leraren is er een uitgebreide legenda met informatie wat er allemaal op de schoolplaat te vinden is, zodat dit toegelicht kan worden in de klas. Wil je de schoolplaat in je klas hebben hangen?

arrow_forwardDOWNLOAD

Tip 1

Vraag alvorens een gastles aan via basisonderwijs.agv.nl en ontvang de fysieke schoolplaat als cadeau voor in de klas. De gastles gaat over schoon water. De les over het leven in de Amsterdamse Grachten kun je zelf als opvolging geven. Deze les is natuurlijk ook apart te geven, zonder fysieke schoolplaat, aan de hand van de presentatie zoals op deze pagina te downloaden.

Tip 2

Gebruik de klikbare digitale schoolplaat als opdracht voor de leerlingen, vrij toegankelijk op de educatieve website van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Leuk weetje: in opdracht van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Gemeente Amsterdam is deze schoolplaat met de hand gemaakt door kunstenaar Christiaan Dros!

Tip 1

Vraag alvorens een gastles aan via basisonderwijs.agv.nl en ontvang de fysieke schoolplaat als cadeau voor in de klas. De gastles gaat over schoon water. De les over het leven in de Amsterdamse Grachten kun je zelf als opvolging geven. Deze les is natuurlijk ook apart te geven, zonder fysieke schoolplaat, aan de hand van de presentatie zoals op deze pagina te downloaden.


Baars

Een vis migreert in water maar ook in verhalen, al generaties
stroomt de baars door de verbeelding van de stad, drijft boven
op vlaggen, doosjes, tegels. Geschubde totem van de grachten,
die in het armste water nog floreert.

Eeuwen lokte hij bewoners naar de kade, bracht visclubs samen,
gaf zijn naam aan families, straten, zelfs een wijk. Prehistorisch wezen,
hier al voor de mens aanwezig, door zoveel Amsterdamse magen
verteerd. Wat liet zijn lichaam achter in onze ingewanden?

Iets taais, iets eeuwigs. Zijn snelle schaduw onder het oppervlak,
soepel kannibaaltje dat ons zal overleven, hier de toekomst
en de oudste rechten heeft.


Bot

Vraag de bot naar de dijken waar hij jaarlijks tegenop zwemt,
hij vertelt je dat de wereld lek zou moeten zijn, zoet en zilt
bestaan door wat er tussen hen beweegt en dat elke dam
een prijs heeft.

Waar gestuwd wordt vallen doden, wordt stroming star,
verdwijnt de fluistertaal van zachte overgangen. Water,
zal hij zeggen, is geen plek maar een reis, een langzame
verandering van smaak. Het is het golven van duizenden
coördinaten.

Brak is een passage en de bot is een passant. Meer dan vis
een transformatie - van ei naar rechtop zwemmend
naar plat vermomd als zand, één oog dat traag migreert
naar de andere kant, een bruinrode bodem-ode
aan het tussenland.


Haring

Als onderwater vogels zwermen ze de stad in. Een rivier
van vissen recht uit zee. Haring. Herinnering aan wilde,
zoute vlaktes in ons alledaagse water.

Een vis die geeft, van ei tot oudje; meel, olie, welvaart.
Met miljoenen brachten ze dorpen tot bloei, Holland
werd groot op bokking, brado, kipper, gerookt symbool
van overvloed.

Elke zomer opgehakt, mootjes zeereis op de tong, zilver
vel waaruit een knetterende taal klonk - haring praat
via gas uit de zwemblaas, een winderige morsecode van
verfijnde scheten.

Waar spreken, waar ruften ze van als ze met miljoenen
door de stroming schieten? Vroeger, vertes, de vormen
van het Skagerrak, sappig arctisch krill?

Of van de tweevoeters die ondanks hun roofzucht
te betreuren zijn, met honger die tot constipatie leidt.
Wie wil zich volvreten met de wereld als je haar schetend
kunt bezwemmen?

Wist je dat de eerste bewoners van Amsterdam vissers en boeren uit Waterland waren? Dat de stad oorspronkelijk Aemestelle heette? En na aanleg van een dam in de Amstel, Aemstellerdam? Dat deze dam rond het jaar 1260 al bruiste van drukte, met scheepvaart, handel en visserij? Dat de visserij aan de basis stond van de groei en bloei van de stad als handelscentrum? Nieuwsgierig geworden?

Tip 2

Gebruik de klikbare digitale schoolplaat als opdracht voor de leerlingen, vrij toegankelijk op de educatieve website van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Leuk weetje: in opdracht van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Gemeente Amsterdam is deze schoolplaat met de hand gemaakt door kunstenaar Christiaan Dros!

DE AMSTERDAMSE ONDERWATERWERELD    DE AMSTERDAMSE ONDERWATERWERELD    DE AMSTERDAMSE ONDERWATERWERELD    DE AMSTERDAMSE ONDERWATERWERELD   

Meedoen? Dat kan!

Ben je ook enthousist geworden over het leven op en onder de waterspiegel? En de betekenis en waarde van de vele fraaie grachten die Amsterdam rijk is? Dan wil je dat, net als het Brakke Trio, graag in stand houden. En als het even kan: nog mooier en leefbaarder maken.

Houd deze website in de gaten. De kans is groot dat je activiteiten vindt waar ook jij straks aan mee kunt doen. Zo houden we samen onze grachten schoon en vol leven.

Het Brakke Trio inspireert én daagt je uit om mee te doen. Samen koesteren we de onderwaterwereld en houden we onze grachten schoon en vol leven.

Nóg meer weten over de Amsterdamse grachten en waar daar allemaal in leeft? Luister naar de podcast van Het Parool!

Brand
Brand
Brand
Brand
Brand
Brand
Brand
Brand
Brand
Brand