Ze komen uit alle windstreken en uithoeken van de waterrijke delta. Je ziet ze niet, maar ze zijn er wel. En wat zijn ze belangrijk! We hebben het over de baars, de bot en de haring. Drie respectievelijk zoet-, brak- en zoutwaterminnende vissoorten die samen het verhaal van Amsterdam vertellen.
Het verhaal van het ontstaan van de wereldstad aan de Amstel en de voormalige Zuiderzee. Het verhaal van oude ambachten en het maatschappelijk leven. Maar vooral ook het verhaal van de grachten die zoet en zout(er) water verbinden. Die zo ontzettend belangrijk zijn voor de rijke onderwaterwereld én de aantrekkingskracht van Amsterdam. Daar zijn we als Waterschap Amstel Gooi en Vecht, net als jij, heel zuinig op.
Het Brakke Trio neemt je graag mee in deze verhalen. Ze laten je Amsterdam met andere ogen zien, (her)ontdekken en bewonderen. Ze vragen je ook het rijke watererfgoed te beschermen en te bewaren. Voor jezelf en komende generaties.
arrow_forwardGa met het trio mee op ontdekkingstocht
arrow_forwardBen je basisschooldocent? Download ons lespakket
De Amsterdamse grachten. Een eeuwenoud, fascinerend en wereldberoemd watersysteem dat jaarlijks miljoenen bezoekers trekt. Niet alleen op de kades, maar zeker ook op én onder de waterspiegel. Verbaas je over wat zich daar allemaal afspeelt. En over hoe belangrijk dat is. En wat dat zegt over de stad, zijn heden en verleden.
Baars
Een vis migreert in water maar ook in verhalen, al generaties
stroomt de baars door de verbeelding van de stad, drijft boven
op vlaggen, doosjes, tegels. Geschubde totem van de grachten,
die in het armste water nog floreert.
Eeuwen lokte hij bewoners naar de kade, bracht visclubs samen,
gaf zijn naam aan families, straten, zelfs een wijk. Prehistorisch wezen,
hier al voor de mens aanwezig, door zoveel Amsterdamse magen
verteerd. Wat liet zijn lichaam achter in onze ingewanden?
Iets taais, iets eeuwigs. Zijn snelle schaduw onder het oppervlak,
soepel kannibaaltje dat ons zal overleven, hier de toekomst
en de oudste rechten heeft.
Bot
Vraag de bot naar de dijken waar hij jaarlijks tegenop zwemt,
hij vertelt je dat de wereld lek zou moeten zijn, zoet en zilt
bestaan door wat er tussen hen beweegt en dat elke dam
een prijs heeft.
Waar gestuwd wordt vallen doden, wordt stroming star,
verdwijnt de fluistertaal van zachte overgangen. Water,
zal hij zeggen, is geen plek maar een reis, een langzame
verandering van smaak. Het is het golven van duizenden
coördinaten.
Brak is een passage en de bot is een passant. Meer dan vis
een transformatie - van ei naar rechtop zwemmend
naar plat vermomd als zand, één oog dat traag migreert
naar de andere kant, een bruinrode bodem-ode
aan het tussenland.
Haring
Als onderwater vogels zwermen ze de stad in. Een rivier
van vissen recht uit zee. Haring. Herinnering aan wilde,
zoute vlaktes in ons alledaagse water.
Een vis die geeft, van ei tot oudje; meel, olie, welvaart.
Met miljoenen brachten ze dorpen tot bloei, Holland
werd groot op bokking, brado, kipper, gerookt symbool
van overvloed.
Elke zomer opgehakt, mootjes zeereis op de tong, zilver
vel waaruit een knetterende taal klonk - haring praat
via gas uit de zwemblaas, een winderige morsecode van
verfijnde scheten.
Waar spreken, waar ruften ze van als ze met miljoenen
door de stroming schieten? Vroeger, vertes, de vormen
van het Skagerrak, sappig arctisch krill?
Of van de tweevoeters die ondanks hun roofzucht
te betreuren zijn, met honger die tot constipatie leidt.
Wie wil zich volvreten met de wereld als je haar schetend
kunt bezwemmen?
Wist je dat de eerste bewoners van Amsterdam vissers en boeren uit Waterland waren? Dat de stad oorspronkelijk Aemestelle heette? En na aanleg van een dam in de Amstel, Aemstellerdam? Dat deze dam rond het jaar 1260 al bruiste van drukte, met scheepvaart, handel en visserij? Dat de visserij aan de basis stond van de groei en bloei van de stad als handelscentrum? Nieuwsgierig geworden?
Wist je dat de eerste bewoners van Amsterdam vissers en boeren uit Waterland waren? Dat de stad oorspronkelijk Aemestelle heette? En na aanleg van een dam in de Amstel, Aemstellerdam? Dat deze dam rond het jaar 1260 al bruiste van drukte, met scheepvaart, handel en visserij? Dat de visserij aan de basis stond van de groei en bloei van de stad als handelscentrum?
Meedoen? Dat kan!
Ben je ook enthousist geworden over het leven op en onder de waterspiegel? En de betekenis en waarde van de vele fraaie grachten die Amsterdam rijk is? Dan wil je dat, net als het Brakke Trio, graag in stand houden. En als het even kan: nog mooier en leefbaarder maken.
Houd deze website in de gaten. De kans is groot dat je activiteiten vindt waar ook jij straks aan mee kunt doen. Zo houden we samen onze grachten schoon en vol leven.
Ben je basisschooldocent? Download ons lespakket!
Het Brakke Trio inspireert én daagt je uit om mee te doen. Samen koesteren we de onderwaterwereld en houden we onze grachten schoon en vol leven.
Nóg meer weten over de Amsterdamse grachten en waar daar allemaal in leeft? Luister naar de podcast van Het Parool!
